Kuif- en baardkuifhoenders in krulveer 

De krulveer kuifhoenders

Bijzondere aandacht verdienen de krulveer kuif- en baardkuifhoenders. Op zich is een (baard-)kuifhoen al een bezienswaardigheid. Een (baard-)kuifhoen in krulveer is extra bijzonder en trekt dan ook veel bekijks op tentoonstellingen. In enkele landen bestaan er bedenkingen tegen krulveer kuifhoenders en krulveer baardkuifhoenders, maar dat heeft niet mogen beletten dat deze creaties van de Nederlander Arie Boland, zich over de hele wereld hebben verspreid. Sinds het overlijden van Boland in 2001 is er nog weinig belangstelling voor de krulveer kuifhoenders in Nederland, maar gelukkig is de belangstelling in landen als, bijvoorbeeld, Engeland en Amerika groter, zij het bij een klein aantal fokkers.                                 

Het begin

Baardkuifhoenders met krulveren bestaan al zeer lang. De eerste afbeelding treffen we aan op een schilderij in het boek Das Haushuhn van Adolph Buhle uit 1853. Daarop staat een krulveer baardkuifhoen in een onbekende kleurslag. Vanaf het begin van de vorige eeuw zien we krulvederige kuif- en baardkuifhoenders op foto’s verschijnen.
Bij  het zien van oude afbeeldingen van krulveer baardkuifhoenders in een oude Kleinveeteelt van mei 1923 vatte Arie Boland het plan op om deze hoenders te herscheppen. In 1978 werden door hem de eerste stappen gezet door een krulveer Japanse krielhaan te kruisen met Nederlandse Baardkuifkrielhennen.

De erkenning

In 1983 begon Arie te denken aan het inzenden van zijn dieren ter erkenning. Dat jaar werden door hem 4 zwarte baardkuifkrielen ingezonden, maar de kwaliteit was nog onvoldoende om erkenning te krijgen. In 1985 werden de eisen voor de erkenningsprocedure aangescherpt, wat betekende dat de erkenningprocedure drie jaar besloeg per kleurslag. Een tegenslag, omdat Arie alle kleurslagen erkend wilde krijgen.
In 1987 werd de eerste officiële stap gedaan op erkenninggebied: witte baardkuifkrielen doorstonden de eerste ronde. In het daaropvolgende jaar werden de zwarte baardkuifkrielen toegevoegd en na drie jaren werd het eerste grote succes behaald: de erkenning van de witte baardkuifkrielen in krulveer! Al die jaren bleef Arie zoveel mogelijk kleurslagen in krulveer fokken, zowel bij de grote baardkuifhoenders en witkuiven als bij de krielen daarvan. Alle eieren die werden gelegd kwamen in de broedmachines terecht. Arie fokte op deze wijze honderden kuikens per jaar.
De echte erkenning kwam in 1990 toen de Standaardcommissie besloot dat alle kleurslagen van de baardkuifkrielen in krulveervarieteit werden erkend zonder de erkenningsprocedure te doorlopen. Daarmede toonde de erkenningprocedure Standaardcommissie van de NHDB grote waardering voor de inspanningen van Arie.
In de daarop volgende jaren toonde Arie, en ook enkele ander fokkers, prijswinnende baardkuifhoenders, in groot en kriel, op tentoonstellingen. In de enkele kleurslagen, maar ook in de gezoomde kleurslagen.
Typerend voor Arie was dat hij meteen doorging met het verkrijgen van erkenning voor de kuifhoenders. Ondanks diverse verzoeken om een algemene erkenning van krulveerhoenders in alle erkende kleurslagen diende Arie toch voor elke kleurslag dieren ter erkenning in te sturen. Desondanks lukte het hem op diverse shows te winnen met F-dieren, waarvan de kleurslag niet erkend was!
In Nederland zijn de kuifhoenkrielen in krul erkend in wit en blauwgezoomd.
In 1998 werd door de Standaardcommissie van de NHDB besloten om vooralsnog geen nieuwe kleurslagen in krulveer bij kuifhoenders toe te staan. De belangrijkste reden daartoe was de heftige discussie die in Duitsland was ontstaan over “Qualzucht” en de angst dat deze discussie – die onder meer over zichtvrijheid bij kuifhoenders ging – naar Nederland zou kunnen overslaan. Het verbod daartoe werd in 2000 opgeheven, maar tot dusverre is nog geen nieuwe kleurslag in krulveer voor erkenning aangemeld.
In het afgelopen jaar (2008) heeft de Standaardcommissie van de NHDB besloten om, vanaf 2009, de krulveer variëteit toe te staan (te erkennen) bij alle Hollandse Kuifhoenders, in groot en in kriel! Bij de baardkuifhoenders was dat al het geval.

De vererving van krulveer

Krulveer is een dominante factor. De fok van krulveer kuif- en baardkuifhoenders vindt plaats door kruising met gladvederige (baard-)kuifhoenders. Daarvan bestaat de helft uit gladvederige en de helft uit krulvederige dieren. Krulveer maal krulveer geeft zogenoemde dubbelkrul. Dubbelkrul is onwenselijk, omdat deze dieren slecht in de veren komen en blijven. Wel geeft dubbelkrul gepaard aan gladveer dieren 100% krulveer nakomelingen.

Luuk Hans

  
Zwart krulveer                                                                                         Goud-witgezoomd krulveer

  
Zilver-zwartgezoomd krulveer                                                                 Zwart krulveer